अष्टागरातील पोखरण गाव

 

श्री गणेशाय नमः

                                                                                

नमस्कार, मी अजित विनोद पंडीत, आपण दर आठवड्याला भेटत असतो आणि नव-नवीन माहिती जाणून घेत असतो, आत्ता पर्यंत आपण बहाड पर्यंत पोहोचलो होतो ५ गावांची माहिती आपण प्रकाशीत केली असून आज आपण अष्टागरातील पोखरण बद्दल माहिती घेणार आहोत. आपण जर या आधी माझ्या पोस्ट वाचल्या नसतील तर या पोस्टच्या शेवटी मी प्रत्येक गावाचे नाव नाव लिहिले आहे त्यावर क्लीक करून आपण अष्टागरातील माहिती मिळवू शकता. 

कोरोनाच्या संकटामुळे मी व्यक्तिशः भेटून गावांची माहिती मिळवू शकत नाही त्यामुळे फोन, व्हाट्सअप, फेसबुक च्या माध्यमातून मी माहिती एकत्रित करीत असतो तसेच मला माहिती देणारे किंवा मी स्वतः देखील व्यवसायाने लेखक किंवा पत्रकार नाही त्यामुळे काही माहिती अनवधानाने राहून जाऊ शकते. आपल्या सर्व वाचकांना विनंती आहे की एखादी माहीती राहून गेली आसल्यास माझ्या ९६३७८४७९३७ ह्या क्रमांकावर व्हाट्सअप करावी. उल्लेखनिय माहिती असल्यास आपण नक्कीच त्या पोस्टमध्ये प्रकाशित करूच. ह्या ब्लॉगचा हेतू हाच आहे की अष्टागरातील माहिती मूर्तस्वरुपात कुठे तरी उपलब्ध असावी.  आपल्या सर्वांकडून सहकार्याची अपेक्षा आहे. चला आता अष्टागरातील पोखरण बद्दल माहिती घेऊया.  

पोखरण :- डहाणू तालुक्यातील हे अष्टागरातले दुसरे गाव, पोखरण म्हंटले कि चिंचेचे वृक्ष त्यांची शीतल छाया, येथील लाल वाल, ह्या गोष्टी मनात आल्या शिवाय राहत नाहीत.  पोखरण ची भौगोलिक परिस्थिती पाहता एका बाजूला वाणगाव रेल्वे स्थानक आहे तर दुसऱ्या बाजूला डहाणू रेल्वे स्थानक आहे. गावात येण्यासाठी दोन मार्ग आहेत. गावाच्या दोन वेशीवर दोन देवी विराजमान आहेत पहिली ग्रामदेवता श्री पद्मावती माता तर दुसरी अखंड महाराष्ट्राची कुलस्वामिनी श्री महालक्ष्मी.  

गावात ब्रह्मवृन्दाची तीन कुटुंबे आहेत जोशी, पंडित आणि राणे, जोशींचे गोत्र वसिष्ठ असून श्री महालक्ष्मी त्यांची कुलस्वामिनी आहे. पंडित कुटुंबाचे मैत्रेय गोत्र आहे आणि आई महालक्ष्मी कुलस्वामिनी आहे तर राणे कुटुंबीयांची कुलस्वामिनी श्री आशापुरी माता, एडवण असून गोत्र गार्ग्य आहे. श्री पद्मावती ही त्यांची ग्रामदेवता असून आई महालक्ष्मी आणि श्री कृष्ण त्यांचे आराध्य आहेत. गावातील व कामानिमित्त बाहेर असणारी ब्रम्हवृंदांची लोकसंख्या अंदाजे २१० आहे.

गावात पौरोहित्य केले जात असले तरी अनेक मंडळी शिक्षकी पेशात आहेत येथील पुरोहित पंचक्रोशीत तसेच मुंबई पर्यंत सर्वदूर पौरोहित्य करतात. काही मंडळी खाजगी नोकरी करीत असून काही व्यवसाय करतात. आणखी महत्वाचे म्हणजे पोखरणकर नेहेमी म्हणतात की क्रिकेट आमच्या रक्तात आहे.

येथील आशागड स्थित श्री संजीव शशिकांत जोशी ह्यांचे नाव गिनीज बुक ऑफ वर्ल्ड रेकॉर्ड मध्ये नोंदले गेले आहे त्यांनी एका दिवसात भारतीय राज्य घटनेवर सलग ४० व्याख्याने दिली आहेत आणि प्रत्येक व्याख्यान सलग ३० मिनिटांचे होते आणि महत्वाचे म्हणजे वेगवेगळ्या ठिकाणी वेगवेगळे श्रोते असत व्याख्यानाचा एकही विषय पुन्हा घेतला नाही (नवीन व्याख्यान नवीन विषय). आपल्या ब्लॉग तर्फे मी त्यांचे अभिनंदन करतो.  गेली अनेक वर्ष ते दैनिक राजतंत्र प्रकाशित करीत आहेत तसेच काही वर्ष त्यांनी डहाणू न्युज सुद्धा केबल टीव्ही वर सुरु केले होते. काही वर्ष त्यांनी कोचिंग क्लासेस देखील चालवलेत, त्यांचे विध्यार्थी चांगले गुण मिळवीत असा क्लासचा नावलौकिक होता. त्यांचे बंधू श्री शेखर शशीकांत जोशी हे व्यवसायाने वकील असून आयात निर्यात करण्याचा त्यांचा व्यवसाय आहे. दुसरे बंधु श्री राजेश जोशी हे त्यांचा बांधकाम व्यवसाय सांभाळतात. त्यांचे वडील श्री शशिकांत जोशी हे सर्कल अधिकारी होते आता सेवानिवृत्त आहेत. 

येथील कै. मोरेश्वर हरी जोशी हे मुख्य शिक्षक म्हणून काम करीत व परिसरातील सर्व शाळा त्यांच्या अखत्यारीत होत्या ताडियाळे येथील सरस्वती मंदिर शाळा उभारणीत त्यांचा देखील महत्वाचा वाटा आहे. विद्यालयाचा उल्लेख बहाडच्या पोस्ट मध्ये केल्यामुळे पुन्हा मी करत नाही मात्र पोखरण चा सुद्धा ह्या विद्यालयाच्या उभारणीमध्ये वाटा आहे. पोखरण येथील शिक्षकांविषयी मी माझ्या भविष्यातील पोस्ट मध्ये लिहिणार असल्यामुळे येथे सर्वच शिक्षकांचा उल्लेख करत नाहीये.

येथील चंडिगावस्थित डॉ.  श्री नरेंद्र विश्वनाथ जोशी गेली अनेक वर्ष पंचक्रोशीत वैद्यकीय सेवा देत आहेत तर त्याचे सुपुत्र डॉक्टर श्री नैनेश नरेंद्र जोशी बोईसर येथे  फिजिओथेरपिस्ट आहेत. 

 ब्लॉग च्या मर्यादेमुळे सर्वांचीच नावे नमूद करता येत नसली तरी काही उल्लेखनीय नावे, श्री अनिल सखाराम जोशी - प्रांत अधिकारी त्यांच्या विषयी खास आठवण म्हणजे ते आपल्या कार्यालयात जाण्यासाठी सरकारी गाडी न वापरता सार्वजनिक वाहनातून प्रवास करीत., श्री त्र्यंबक मोरेश्वर जोशी - ग्राम विस्तार अधिकारी, श्री अरुण डी जोशी - कृषी अधिकारी, श्री वसंत जोशी उच्च तलाठी अधिकारी , येथील श्री विठ्ठल जोशी ह्यांनी मा. आमदार श्री कृष्णा घोडा ह्यांचे पी. ए. म्हणून अनेक वर्ष कार्यभार सांभाळला आहे तसेच ते राज्य शासनाच्या पुरस्काराने सन्मानित आहेत. श्री प्रदीप जोशी हे डहाणू नागरपालिके मध्ये उपमुख्य अधिकारी आहेत. श्री किरण जोशी हे स्वतःचे वधुवर सूचक मंडळ चालवतात व अदानी थर्मल पॉवर प्लांट येथे उच्चपदस्थ असून त्यांना त्यांच्या कार्यासाठी कंपनीने सुवर्ण पदक आणि अनेक पुरस्कार दिले आहेत. श्री अजय जोशी ह्यांचे देखील स्वतःचे वधुवर सूचक मंडळ आहे. येथील श्री शरद पंडित हे सोळशेत आदिवासी भागात आदिवासींना धान्य वाटपाचे कार्य करतात येथे सरकार मान्य स्वस्त धान्य दुकान चालवतात. तसेच कै.श्री विष्णुपंत जोशी हे मुंबई महानगर पालिकेत अधिकारी होते. मराठी माणूस शक्यतो व्यवसाय करीत नाही मात्र येथील श्री कमळाकर राणे ह्यांचा वाण सामान (किराणा) विक्रीचा व्यवसाय आहे. 

पोखरण आणि येथील श्री कृष्णजन्मोत्सव एक अतूट नाते आहे. गेली ७५ पेक्षा जास्त वर्षे येथे श्री कृष्णजन्मोत्सव साजरा केला जातो आठ दिवस आधीपासून येथे देवाचे अनुष्ठान केले जाते या वेळी येथील वातावरण खूप भक्तिमय असते, नवसाला पावणारा कृष्ण म्हणून ह्या गादीची पंचक्रोशीत ख्याती आहे. अनेक मंडळींना खूप छान अनुभव आले आहेत. श्रीमती उज्वला जोशी आणि कै. दामोदर रामचंद्र जोशी यांच्या ओटीवर हे पवित्र अनुष्ठान केले जाते.

श्री कृष्ण जन्माष्टमी, पोखरण

पोखरण ची आणखी एक ख्याती म्हणजे येथे आयोजित केले जाणारे खास पोखरण करांचे स्नेह-संमेलन किंवा gate together. शक्यतो दरवर्षी १ मे किंवा ५ मे ह्या दिवशी हे संमेलन आयोजित केले जाते देवी श्री महालक्ष्मीला अभिषेक, स्त्रियांसाठी हळदी कुंकू, जेष्ठनागरिकांचे सन्मान, विशेष कार्य करणाऱ्या मंडळींचे, गुणवंत विद्यार्थ्यांचे गुणगौरव देखील केले जातात तसेच सामूहिक मिष्ठान्न भोजन असते. गावातल्या लेकींना आपल्या कुटुंबासमवेत येथे खास आमंत्रण असते. एकूणच खूप आनंदात आणि दिमाखात दोन दिवसांचा सोहळा पार पाडला जातो अर्थातच याचे श्रेय सर्व ब्रह्मवृंद आणि सदस्यांना जाते. आणखी महत्वाचे म्हणजे गावातील देवींचे उत्सव देखील आनंदाने मोठ्या भक्तिभावाने आणि शांततेत पार पाडले जातात.   

श्री महालक्ष्मी, पोखरण 

येथील श्री महालक्ष्मी मंदिरात चैत्र अष्टमी आणि नवरात्र उत्सव मोठ्या भक्तिभावाने आणि शांततेने पार पडतात. या वेळी भक्तांची मोठी गर्दी असते विशेषतः चैत्र अष्टमीच्या हवनाला मोठी गर्दी असते.

धन्यवाद.

वाचा आलेवाडी बद्दल माहिती

वाचा नांदगाव बद्दल माहिती

वाचा टेंभी बद्दल माहिती

वाचा सरावली  बद्दल माहिती

वाचा बहाड बद्दल माहिती

वाचा अष्टागर प्रस्तावना

सौजन्य :- ही पोस्ट लिहिण्यासाठी श्री किरण जोशी ह्यांनी खूप माहिती दिली असून श्री वैभव जोशी ह्यांनी देखील महत्वाची माहिती दिली आहे, श्री अभिजित तिवाड ह्यांचा देखील हातभार लागला.